SON YILDIZ DÜŞERKEN
Sultan İkinci Abdülhamid Han, gerek lehinde ve gerekse aleyhinde bugüne kadar en çok konuşulan ve yazılan Osmanlı padişahıdır. Bununla beraber Yıldız Sarayı da İkinci Abdülhamid Han ile birlikte anılmış ve adeta fiilî manada padişahlık müessesesinin bu son güçlü Yıldız’ının hükümranlık devrinin simgesi haline gelmiştir. Onun tahttan indirilmesine yol açan 31 Mart Vakası ve sonrasındaki siyasî hadiseler ise Yıldız Sarayı’nın şuursuzca yağmalanmasına ve ardından arşivcilik, kütüphanecilik ve müzecilik bakımından önemli tasfiye faaliyetlerinin başlamasına sebep olmuştur. Yıldız Sarayı’nda gerçekleşen tasfiye işlemleri, tespit edilebildiği kadarıyla başta kıymetli evraklar olmak üzere, kitaplar, diğer kütüphane malzemeleri, değerli eşyalar, müzelik silahlar ve mücevherleri içine alıyordu.
Sahasında uzman akademisyenlerden Murat Candemir’in hazırladığı Son Yıldız Düşerken isimli çalışma bu konuda yapılan ilk araştırma olma vasfını taşıyor. Eserde, tasfiye faaliyetleri içerisinden değerli eşyalar, silahlar ile biraz daha ikinci planda olmak üzere mücevherler gibi müzecilikle ilgili eşyaların yanı sıra kütüphaneciliği ilgilendiren malzemelerin durumunu ele alınıyor.
Hamidiye Kitaplığı markasıyla yayınladığımız bu eser, tarihi fotoğraflar ve arşiv vesikaları ile zenginleştirildi ve kaliteli bir şekilde basıldı. Bu çalışma ile, Yıldız Saray-ı Hümayunu’ndan sayısız evrak, kıymetli eşyalar, şimdi hangi müzeyi süslediğini bilmediğimiz mücevherler, hatıra diye saklanan silahlar, paha biçilmez kitapların nasıl tasfiye edildiğini göreceksiniz. Sultan İkinci Abdülhamid Han devrinin sonrasında yaşanan tasfiyeyi birinci elden kaynaklardan okumak isteyenler için bir başucu eseri olan bu çalışmadan asıl maksat, bu maddî ve manevî ziynetlerin değerini takdir değil, “tasfiye fiilinin” ardında yatan zihniyete mercek tutmaktır.
